ابزارهای مصاحبه محور ارزیابی PTSD

مصاحبه‌ها و ابزارهای خودسنجی زیر در مطالعاتی به‌کار گرفته شده‌اند که پایه و اساس راهنمای بالینی (Clinical Practice Guideline) را تشکیل داده‌اند. ارزیابی دقیق، بخش مهمی از رویکرد مبتنی بر شواهد (Evidence-Based Practice) است. ارزیابی‌های اولیه می‌توانند به شناسایی گزینه‌های درمانی کمک کنند و ارزیابی‌های دوره‌ای در طول درمان نیز می‌توانند روند درمان را هدایت کرده و میزان پیشرفت را مشخص کنند.

ابزارهای زیر (یا نسخه‌های پیشین آن‌ها که بر اساس DSM-IV طراحی شده‌اند) در مطالعاتی استفاده شده‌اند که پایه‌ی شواهد مرور سیستماتیک برای تدوین توصیه‌های این راهنما را فراهم کرده‌اند. برای هر یک از این ابزارها، شواهدی از اعتبار و پایایی (reliability and validity) وجود دارد و برخی از آن‌ها به‌صورت رایگان در دسترس‌اند. این ابزارها شامل مصاحبه‌های بالینی و پرسش‌نامه‌های خودسنجی هستند و می‌توان از آن‌ها برای غربالگری (screening)، تشخیص (diagnosis)، و پیگیری نتایج درمانی (tracking treatment outcomes) استفاده کرد.

مصاحبه‌ها (Interview-Based Instruments)

1. Clinician-Administered PTSD Scale for DSM-5 (CAPS-5)

مقیاس PTSD اجراشده توسط درمانگر – نسخه DSM-5 (CAPS-5)

این مصاحبه‌ی ساختاریافته‌ی ۳۰ سؤالی توسط کارشناسان مرکز ملی اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) در وزارت امور کهنه‌سربازان ایالات متحده طراحی شده است. این ابزار می‌تواند برای اهداف زیر مورد استفاده قرار گیرد:

• تشخیص PTSD در زمان حال،
• تشخیص مادام‌العمر (lifetime diagnosis)،
• یا ارزیابی نشانه‌های PTSD در طول هفته‌ی گذشته.

مصاحبه‌ی CAPS-5 برای استفاده توسط درمانگران و پژوهشگران بالینی که با اختلال PTSD آشنایی دارند طراحی شده و معمولاً بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه زمان برای اجرا نیاز دارد.

2. PTSD Symptom Scale Interview (PSS-I و PSS-I-5)

• PSS-I (بر اساس DSM-IV):
  مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته شامل 17 سؤال است که برای ارزیابی و تشخیص به‌کار می‌رود. پاسخ‌دهنده‌ای که پیشینه‌ی تروما دارد، رویدادی را انتخاب می‌کند که بیشترین ناراحتی کنونی را ایجاد کرده است. نشانه‌های PTSD طی دو هفته‌ی گذشته بررسی می‌شوند. اجرای آن حدود 20 دقیقه طول می‌کشد. هر سؤال فقط با یک پرسش ساده مطرح می‌شود و پیگیری یا سؤال تکمیلی ندارد.
• PSS-I-5 (نسخه‌ی مطابق با DSM-5):
  این نسخه کوتاه برای ارزیابی حضور و شدت نشانه‌ها در یک ماه گذشته طراحی شده و شامل 20 سؤال مرتبط با نشانه‌ها و 4 سؤال اضافی برای بررسی پریشانی، اختلال در عملکرد روزمره، و زمان شروع و مدت نشانه‌ها است.

3. Structured Clinical Interview; PTSD Module (SCID PTSD Module)

• SCID-5 مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته برای تشخیص اختلالات روان‌پزشکی طبق DSM-5 است و باید توسط متخصص سلامت روان آموزش‌دیده اجرا شود. این ابزار نمره‌گذاری عددی ندارد و نشانه‌ها به صورت «وجود دارد»، «زیرآستانه»، یا «وجود ندارد» کدگذاری می‌شوند. زمان اجرای آن بسته به پیشینه‌ی شخص می‌تواند بین 15 دقیقه تا چند ساعت متغیر باشد.
• ماژول PTSD در SCID-I (DSM-IV):
  در برخی مطالعات مروری، نسخه‌ی قدیمی‌تر این ابزار بر اساس DSM-IV به‌کار رفته است. این بخش شامل 30 سؤال ساختاریافته برای ارزیابی تشخیص کنونی یا مادام‌العمر PTSD یا نشانه‌های یک هفته‌ی اخیر است. این ابزار توسط «مرکز ملی PTSD در وزارت امور کهنه‌سربازان آمریکا» طراحی شده و اجرای آن معمولاً 45 تا 60 دقیقه زمان می‌برد.

4. Structured Interview for PTSD (SIP یا SI-PTSD)

این ابزار برای ارزیابی نشانه‌های PTSD طبق DSM-IV و همچنین احساس گناه ناشی از بقا یا رفتار طراحی شده است. نشانه‌ها بر اساس چهار هفته‌ی گذشته و همچنین بدترین دوره‌ی زندگی فرد ارزیابی می‌شوند. شدت و بسامد (frequency) هر نشانه توسط مصاحبه‌گر بررسی می‌شود. مدت زمان اجرای آن 20 تا 30 دقیقه است.

5. Treatment-Outcome Posttraumatic Stress Disorder Scale (TOP-8)

TOP-8 یک ابزار مصاحبه‌ای کوتاه شامل 8 سؤال برای ارزیابی PTSD طبق DSM-IV است. این ابزار از پرسش‌نامه‌ی طولانی‌تر SI-PTSD مشتق شده و بر اساس مواردی که افراد مبتلا بیشتر تأیید کرده‌اند و همچنین مواردی که بیشترین پاسخ را به درمان داشته‌اند انتخاب شده است. این 8 سؤال از سه خوشه‌ی نشانه‌ای PTSD برگرفته شده‌اند (بازتجربه، اجتناب/کرختی، و بیش‌برانگیختگی) و حساسیت بیشتری برای تشخیص تفاوت بین دارو و دارونما نسبت به ابزار اولیه داشته‌اند.