درمان پذیرش و تعهد (Acceptance and Commitment Therapy – ACT)
درمان پذیرش و تعهد (ACT) یک رویکرد عملی‌گرا در روان‌درمانی است که از درمان رفتاری سنتی و درمان شناختی-رفتاری نشأت می‌گیرد. مراجعان می‌آموزند از اجتناب، انکار و مبارزه با احساسات درونی خود دست بردارند و به جای آن بپذیرند که این احساسات عمیق پاسخ‌های مناسبی به شرایط خاص هستند و نباید مانع پیشرفت آن‌ها در زندگی شوند. با این فهم، مراجعان شروع به پذیرش مشکلات و سختی‌های خود کرده و متعهد به ایجاد تغییرات لازم در رفتارشان می‌شوند، صرف‌نظر از آنچه در زندگی‌شان رخ می‌دهد و احساسی که نسبت به آن دارند.
روان‌درمانگران ACT بر پایه نظریه‌ای عمل می‌کنند که افزایش پذیرش می‌تواند به افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی منجر شود. این رویکرد مزایای متعددی دارد و می‌تواند به افراد کمک کند تا از اجتناب مداوم از افکار یا تجربه‌های احساسی خاص جلوگیری کنند، زیرا اجتناب مداوم ممکن است مشکلات بیشتری ایجاد کند.
ACT در دهه ۱۹۸۰ توسط روان‌شناس استیون سی. هیز، استاد دانشگاه نوادا، توسعه یافت.ایده‌هایی که به ACT منجر شدند از تجربه شخصی هیز، به ویژه سابقه حملات پانیک او، شکل گرفتند.در نهایت، او تصمیم گرفت که دیگر از خود فرار نکند و خود و تجربه‌هایش را بپذیرد. هیز می‌نویسد: «فرهنگ ما به نظر می‌رسد متعهد به این ایده است که احساسات “منفی” انسانی باید اصلاح، مدیریت یا تغییر داده شوند، نه اینکه به‌عنوان بخشی از زندگی تجربه شوند. ما زندگی خود را به‌عنوان مشکلاتی می‌بینیم که باید حل شوند، گویی می‌توانیم تجربیات خود را غربال کرده و آنچه را می‌پسندیم نگه داریم و بقیه را کنار بگذاریم. پذیرش، ذهن‌آگاهی و ارزش‌ها ابزارهای روان‌شناختی کلیدی برای این تغییر تحول‌آفرین هستند.»
موارد کاربرد ACT
ACT می‌تواند در درمان بسیاری از مشکلات روانی و جسمانی مفید باشد، از جمله:
* اختلالات اضطرابی
* افسردگی
* وسواس فکریعملی
* روان‌پریشی
* اختلالات خوردن
* سوءمصرف مواد
* استرس محیط کار
* درد مزمن
انتظارات از درمان
با کمک درمانگر، مراجعان یاد می‌گیرند به گفتگوی درونی خود گوش دهند، به‌ویژه درباره:
* رویدادهای تروماتیک
* روابط مشکل‌ساز
* محدودیت‌های جسمی
* چالش‌های دیگر
سپس مراجع می‌تواند تصمیم بگیرد که آیا مشکل نیاز به اقدام فوری دارد یا باید همان‌گونه که هست پذیرفته شود و همزمان تغییرات رفتاری ایجاد گردد. مراجع به بررسی مواردی که در گذشته مؤثر نبوده‌اند می‌پردازد و درمانگر کمک می‌کند از تکرار الگوهای فکری و رفتاری ناکارآمد که ممکن است مشکلات بیشتری ایجاد کنند، جلوگیری شود. پس از روبه‌رو شدن و پذیرش چالش‌های فعلی، مراجع می‌تواند متعهد شود که دیگر با گذشته و احساسات خود مبارزه نکند و به جای آن، رفتارهای مطمئن‌تر و خوشبینانه‌تر مبتنی بر ارزش‌ها و اهداف شخصی خود را تمرین کند.
هدف ACT
هدف ACT توسعه و گسترش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی است. انعطاف‌پذیری روان‌شناختی شامل باز بودن هیجانی و توانایی تطبیق افکار و رفتارها برای همسو شدن بهتر با ارزش‌ها و اهداف شخصی است.
شش فرآیند اصلی برای افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی عبارتند از:
1. پذیرش: پذیرش کامل افکار و احساسات بدون تلاش برای اجتناب یا تغییر آن‌ها.
2. تفکیک شناختی: فاصله گرفتن از افکار و تغییر نحوه واکنش به آن‌ها برای کاهش اثرات منفی. روش‌ها شامل مشاهده افکار بدون قضاوت، آواز خواندن افکار و برچسب‌گذاری واکنش‌های خودکار است.
3. حضور در لحظه: توجه کامل به لحظه حال و مشاهده افکار و احساسات بدون تلاش برای تغییر آن‌ها، تجربه مستقیم و واضح رویدادها برای ایجاد تغییر رفتاری.
4. خود به‌عنوان زمینه: گسترش مفهوم هویت و خود؛ افراد فراتر از افکار، احساسات و تجربیاتشان هستند.
5. ارزش‌ها: انتخاب ارزش‌های شخصی در حوزه‌های مختلف و تلاش برای زندگی بر اساس آن‌ها، نه بر اساس اجتناب از ناراحتی یا انتظارات دیگران.
6. اقدام متعهدانه: برداشتن گام‌های عملی برای تغییر رفتار مطابق با ارزش‌ها و دستیابی به نتایج مثبت، شامل تعیین اهداف، مواجهه با افکار دشوار و توسعه مهارت‌ها.
چگونگی عملکرد ACT
ACT بر این باور است که کنترل یا سرکوب احساسات دردناک و تجربیات روانی، نتیجه معکوس دارد و منجر به افزایش ناراحتی می‌شود. به جای تلاش برای تغییر افکار، ACT بر رفتار آگاهانه، توجه به ارزش‌ها و تعهد به عمل تمرکز دارد. با اقدام برای تغییر رفتار و همزمان پذیرش تجربیات روانی، مراجعان می‌توانند نگرش و حالت‌های عاطفی خود را بهبود دهند.
پاسخ‌ها