پیری و احساس خشم
به‌طور کلی، سالمندان نسبت به افراد جوان، احساسات منفی کمتری را تجربه می‌کنند و از استراتژی‌های بیشتری برای تنظیم هیجانات خود استفاده می‌نمایند. بسیاری از آن‌ها گزارش می‌دهند که در مقایسه با دوران جوانی، سطح شادی‌شان افزایش یافته است.
با این حال، برخی افراد مسن میزان خشم بیشتری نسبت به دوران جوانی خود نشان می‌دهند. این موضوع می‌تواند به دلایل زیر باشد:
۱. از دست دادن (Loss)
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیری، مقابله با از دست دادن‌ها است. این شامل از دست دادن روابط، توانایی‌های جسمانی، هویت شغلی و حتی خانه و محیط زندگی می‌شود. اگر فرد نتواند این تغییرات را به‌درستی پردازش کند، خشم و تحریک‌پذیری افزایش می‌یابد.
۲. انزوای اجتماعی (Social Isolation)
افرادی که به سنین بالا می‌رسند، بسیاری از دوستان و عزیزان خود را از دست می‌دهند. احساس تنهایی، نیاز به کنجکاوی، انعطاف‌پذیری و شجاعت دارد تا فرد بتواند روابط جدیدی را شکل دهد. عدم توانایی در ایجاد این ارتباطات جدید می‌تواند خشم را افزایش دهد و مانع سازگاری فرد شود.
۳. بیماری‌های جسمی و دردهای مزمن
بسیاری از سالمندان با مشکلات مزمن سلامتی و دردهای مداوم دست‌وپنجه نرم می‌کنند که می‌تواند منجر به برانگیختگی خشم شود. مطالعات نشان داده‌اند که خشم می‌تواند باعث افزایش التهاب شده و بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی، آرتروز و سرطان را تشدید کند. همچنین، کاهش بینایی و شنوایی می‌تواند فرد را از محیط اطرافش جدا کرده و خشم او را تشدید کند. مراقبین و اطرافیان باید به این تغییرات توجه داشته باشند.
۴. کاهش توانایی‌های شناختی
با افزایش سن، برخی از مهارت‌های شناختی مانند حافظه، توانایی حل مسئله و تصمیم‌گیری ممکن است کاهش یابند. این امر می‌تواند موجب ناامیدی و در نتیجه خشم شود. بیماری‌هایی مانند آلزایمر و دمانس نیز می‌توانند باعث کاهش کنترل تکانه‌ها و افزایش واکنش‌های احساسی شدید شوند. آگاهی از این تغییرات می‌تواند به مراقبین کمک کند تا مداخلات مناسب‌تری را برای حمایت از سالمندان در نظر بگیرند.
۵. تغییرات هورمونی
در مردان، کاهش تستوسترون از حدود ۴۰ سالگی می‌تواند منجر به افزایش تحریک‌پذیری و خشم شود. در زنان، کاهش استروژن از حدود ۵۰ سالگی ممکن است باعث نوسانات خلقی شود. در حالی که زنان معمولاً این تغییرات را از طریق گریه یا گفت‌وگو با دوستان مدیریت می‌کنند، مردان بیشتر تمایل دارند که افسردگی خود را با خشم و تحریک‌پذیری نشان دهند.
۶. افسردگی و احساس ضعف
پیری شامل تغییرات فراوانی است که می‌تواند منجر به افسردگی شود. از دست دادن استقلال، توانایی رانندگی، قدرت جسمانی و هویت شخصی همگی می‌توانند احساس ناتوانی و خشم را در سالمندان افزایش دهند. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که احساس ضعف و ناتوانی می‌تواند افسردگی را تشدید کند و خشم را افزایش دهد. علاوه بر این، تبعیض سنی نیز می‌تواند بر احساسات منفی سالمندان بیفزاید.
راهکارهایی برای مدیریت خشم در سالمندان
برای مدیریت خشم در هر سنی، خودآگاهی و درک احساسات و نیازهای درونی نقش کلیدی دارد. برخی از روش‌های موثر برای سالمندان شامل موارد زیر است:
شناسایی احساسات و نیازها: شناخت عوامل تحریک‌کننده‌ی خشم و بررسی اینکه چه نیازهایی برآورده نشده‌اند، می‌تواند به کنترل بهتر این هیجان کمک کند.
تمرین تکنیک‌های آرام‌سازی: انجام تمرینات تنفس عمیق و تکنیک‌های ریلکسیشن می‌تواند در کاهش تحریک‌پذیری مؤثر باشد.
مدیریت ذهن‌آگاهی (Mindfulness): مشاهده‌ی افکار و احساسات بدون قضاوت می‌تواند به سالمندان کمک کند تا به جای واکنش‌های سریع، پاسخ‌های آگاهانه‌تری به شرایط داشته باشند.
پذیرش و پردازش سوگ: شناسایی و پذیرش احساسات مرتبط با از دست دادن‌ها، بدون گرفتار شدن در احساس گناه یا نشخوار فکری، می‌تواند به کاهش خشم کمک کند.
افزایش فعالیت بدنی: ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، تمرینات قدرتی، و تمرینات تعادلی می‌توانند احساس قدرت و کنترل را در سالمندان افزایش دهند. فعالیت بدنی همچنین می‌تواند به عنوان راهی برای تخلیه‌ی خشم و استرس عمل کند.
دریافت کمک حرفه‌ای: مراجعه به روانشناس یا مشاور متخصص در زمینه سالمندان می‌تواند در یادگیری راهکارهای مؤثر برای کنترل خشم مفید باشد.
پاسخ‌ها