۵ نکته کلیدی درباره ADHD و اختلال در تنظیم هیجان

1.اختلال در تنظیم هیجان یکی از ویژگی‌های شایع، هرچند نه همگانی، در کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلال کم‌توجهی/بیش‌فعالی (ADHD) است. این دشواری‌های هیجانی در هر سه نوع فرعی ADHD، یعنی نوع بی‌توجه، نوع بیش‌فعال/تکانشی، و نوع ترکیبی مشاهده می‌شود و می‌توانند به پیامدهای منفی متعددی منجر شوند؛ از جمله: اختلال در روابط بین‌فردی، کیفیت پایین دوستی‌ها، افزایش خطر ابتلا به افسردگی و اضطراب، و کاهش کارکرد فرد در حوزه‌های مختلف زندگی.

2. در افراد مبتلا به ADHD، اختلال در تنظیم هیجان ممکن است به‌صورت تحریک‌پذیری، زود از کوره در رفتن یا هیجان‌زدگی بیش‌ازحد و آسان بروز کند. برخی از این افراد همچنین دچار حساسیت به طرد می‌شوند؛ یعنی نسبت به انتقاد یا نشانه‌های طرد (چه واقعی و چه ذهنی) واکنشی شدید و دردناک نشان می‌دهند.

3. اختلال در تنظیم هیجان در ADHD با چندین فرآیند مغزی در ارتباط است: نخست، «واکنش‌پذیری هیجانی از پایین به بالا» که تعیین می‌کند فرد چه زمانی به یک محرک، واکنش هیجانی نشان دهد، شدت آن واکنش چقدر باشد و آن احساس تا چه مدت باقی بماند و دوم، «تنظیم هیجانی از بالا به پایین» که به توانایی فرد برای مدیریت و تنظیم این پاسخ‌های هیجانی مربوط می‌شود.

4. داروهای محرک ممکن است به کاهش علائم هیجانی در مبتلایان به ADHD کمک کنند، اما برخی شواهد نشان داده‌اند که آمفتامین‌هایی مانند آدرال (Adderall) می‌توانند ناپایداری هیجانی را افزایش دهند.

5.  رویکردهایی مانند درمان شناختی-رفتاری، آموزش مهارت‌های اجتماعی و برنامه‌های آموزشی ویژه والدین، می‌توانند به بهبود علائم هیجانی در کودکان مبتلا به ADHD کمک کنند. همچنین، مداخلات رفتاری‌ای که به‌طور خاص بر علائم هیجانی متمرکز هستند، نتایج امیدوارکننده‌ای نشان داده‌اند، اما هنوز نیاز به پژوهش و توسعه بیشتر برای طراحی و گسترش این مداخلات وجود دارد.

تشخیص ADHD معمولاً در قالب یکی از سه زیرنوع انجام می‌شود: عمدتاً بیش‌فعال/تکانشی، عمدتاً بی‌توجه، و نوع ترکیبی. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که اختلال در تنظیم هیجان در هر سه زیرنوع دیده می‌شود، هرچند به‌نظر می‌رسد افرادی که در دسته‌ی ترکیبی قرار می‌گیرند، بیش از سایرین در معرض خطر بروز علائم هیجانی هستند. شناخت نسبت به دشواری‌های هیجانی‌ای که اغلب همراه با تشخیص ADHD در کودکان و بزرگسالان بروز می‌کنند، رو به افزایش است. در اروپا، بیانیه‌ی اجماعی به‌روزشده‌ای که در سال ۲۰۱۹ از سوی انجمن روان‌پزشکی اروپا منتشر شد، اختلال در تنظیم هیجان را یکی از شش ویژگی بنیادی ADHD در بزرگسالان معرفی کرده است.