راهنمای درمان افسردگی در کودکان و نوجوانان (گایدلاین APA)
انجمن روان‌شناسی آمریکا (APA) در راهنمای بالینی خود، دو مداخله روان‌درمانی و یک داروی مهارکننده‌ی بازجذب سروتونین (SSRI) را برای درمان افسردگی در نوجوانان توصیه می‌کند. اما برای کودکان، شواهد کافی برای توصیه‌ی یک روان‌درمانی یا دارودرمانی خاص وجود ندارد.
این راهنما برای آشنایی اولیه‌ی درمانگران با رویکردهای درمانی مختلف طراحی شده است. درمانگران باید:
- با هر رویکرد درمانی آشنا شوند؛
- برای توسعه‌ی حرفه‌ای خود برنامه‌ریزی کنند؛
- و برای تصمیم‌گیری مشترک با بیماران و ارجاع مناسب، اطلاعات خود را در زمینه درمان‌های مبتنی بر شواهد به‌روز نگه دارند.
این اطلاعات به تنهایی برای کسب مهارت در اجرای این درمان‌ها کافی نیست. درمانگران باید آموزش ببینند و در شروع کار تحت نظارت و مشاوره عمل کنند.
درمان‌های توصیه‌شده
۱. درمان شناختی-رفتاری (CBT)
CBT بر مشکلات و علائم فعلی تمرکز دارد و به فرد کمک می‌کند تا رابطه بین افکار، احساسات و رفتارهای خود را بشناسد و الگوهای ناکارآمد را تغییر دهد.
مقدمه‌ای بر CBT
درمان شناختی-رفتاری بر این باور است که تغییر در افکار می‌تواند به بهبود رفتار و تنظیم احساسات منجر شود. این درمان معمولاً در ۶ تا ۱۶ جلسه‌ی هفتگی اجرا می‌شود.
CBT برای درمان افسردگی در نوجوانان توصیه می‌شود.
CBT چگونه کمک می‌کند؟
- نوجوان می‌آموزد افکار و احساسات خود را از هم تفکیک کرده و با بررسی باورهایش، احساسات را تنظیم کند.
- رفتارهایی که به کناره‌گیری اجتماعی و کاهش لذت منجر می‌شوند شناسایی شده و جایگزین می‌شوند (مثلاً برنامه‌ریزی برای انجام فعالیت‌های لذت‌بخش گذشته).
- والدین نیز نقش فعالی در درمان دارند؛ آن‌ها آموزش می‌بینند تا بتوانند نوجوان را در تغییر افکار منفی و الگوهای رفتاری ناکارآمد حمایت کنند.
اجرای CBT
درمان با آموزش نوجوان (و اغلب والدین) درباره‌ی ارتباط بین افکار، احساسات و رفتارها آغاز می‌شود. سپس:
- نوجوان «دفتر خاطراتِ خُلق» را تکمیل می‌کند تا موقعیت‌های تحریک‌کننده‌ی افکار، احساسات و رفتارهای مرتبط را یادداشت کند.
- الگوهای فکری و رفتاری منفی شناسایی می‌شوند.
- فعالیت‌های لذت‌بخش در برنامه‌ی روزانه گنجانده می‌شوند.
- تکالیف خانگی برای تمرین مهارت‌ها و افزایش اعتماد به نفس ارائه می‌شود.
۲. روان‌درمانی بین‌فردی برای نوجوانان (IPT-A)
IPT-A بر بهبود روابط مشکل‌دار و شرایط مرتبط با دوره‌ی فعلی افسردگی تمرکز دارد.
مقدمه‌ای بر IPT-A
این درمان بر ارتباط مؤثر، بیان هیجانات و حل تعارض‌ها در روابط مهم تأکید دارد. IPT-A بر پایه‌ی این فرض است که وقایع منفی و فشارزا می‌توانند احساسات افسرده‌کننده مانند غم و بی‌ارزشی را تشدید کنند. بهبود روابط به کاهش علائم افسردگی کمک می‌کند.
IPT-A برای درمان افسردگی در نوجوانان توصیه می‌شود.
IPT-A چگونه کمک می‌کند؟
بر چهار حوزه‌ی مشکل تمرکز دارد:
- سوگ (مثلاً از دست دادن دوست یا عزیز)
- تعارض‌های بین‌فردی (مثلاً با والدین، خواهر و برادر یا دوستان)
- تحول نقش (مانند طلاق والدین یا نقل‌مکان)
- نقص در روابط اجتماعی (مثلاً انزوای اجتماعی)
نوجوان از طریق آموزش و تمرین، مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله را می‌آموزد. بهبود عملکرد بین‌فردی، به کاهش علائم افسردگی می‌انجامد.
اجرای IPT-A
- درمان با ارزیابی جامع از وضعیت اجتماعی، هیجانی و تحصیلی آغاز می‌شود.
- روابط مهم با استفاده از «دایره‌ی صمیمیت» تحلیل می‌شود.
- راهکارهایی برای بهبود روابط از طریق بازی نقش، برچسب‌گذاری هیجانی، مهارت‌های ارتباطی و تمرینات بین‌فردی بررسی می‌شوند.
- نوجوان و والدین برای پیشگیری از عود، آموزش‌هایی درباره‌ی علائم هشداردهنده و جلسات تقویتی دریافت می‌کنند.
دارودرمانی
برای کودکان:
شواهد کافی برای توصیه‌ی دارودرمانی خاص وجود ندارد.
برای نوجوانان:
فلوکستین (Prozac) از دسته‌ی SSRIها به‌عنوان گزینه‌ی خط اول توصیه می‌شود، به‌ویژه به دلیل ملاحظات ایمنی در مقایسه با سایر داروها.
اطلاعات بیشتر:
- عوارض جانبی: شامل سردرد، تهوع، خواب‌آلودگی، یا در موارد شدید افکار خودکشی. نیاز به بررسی مداوم وجود دارد.
- نظارت پزشکی: در ۸ هفته‌ی اول چندین ویزیت برای بررسی اثربخشی و عوارض دارو انجام می‌شود. سپس فواصل ویزیت‌ها افزایش می‌یابد.
پاسخ‌ها